Astma oskrzelowa (dychawica oskrzelowa) to jedna z najczęstszych chorób przewlekłych. Jest rezultatem przewlekłego zapalenie dróg oddechowych, którego efektem jest zwiększona kurczliwość mięśni gładkich.

Astma charakteryzuje się napadami duszności wydechowej, podczas których występują głośne świsty i furczenie oraz wykrztuszanie lepkiej wydzieliny. Podczas ataku pojawia się uczucie ściskania w klatce piersiowej. Napady powstają na skutek skurczu mięśniówki oskrzeli i obrzęku śluzówki. Nasilają się zwykle w nocy lub wczesnym rankiem albo w reakcji na wysiłek fizyczny lub zimne powietrze.

Choroba może mieć postać łagodną, gdy ataki duszności lub napady świszczącego oddechu pojawiają się rzadko, mają spokojny przebieg, a następnie ustępują (samoistnie lub po podaniu małej dawki leku). Astma przewlekła lekka lub umiarkowana często jest wywołana infekcją. Jej objawy narastają w ciągu wielu godzin, dni lub tygodni. Gdy napady choroby są częste i długotrwałe, a zmniejszają się dopiero po podaniu dużych dawek leków, chorobę określa się jako astmę przewlekłą.

Odmianą choroby jest astma alergiczna. Przyczyną zachorowania jest nadwrażliwość na pewne substancje lub związki chemiczne, czyli alergeny. Wdychane łączą się z przeciwciałami na powierzchni komórek zwanych mastocytami, powodując uwolnienie z tych komórek substancji powodujących zwężenie światła oskrzeli. Alergenami głównie są drobiny odchodów roztoczy kurzu domowego. Astma alergiczna częściej występuje u dzieci i młodzieży.

Przyczyną astmy niealergicznej nie jest uczulenie, ale inne czynniki powodujące zmiany w oskrzelach i prowadzące do ich nadwrażliwości i zwężenia. Choroba może doprowadzić do zmian nieodwracalnych, polegających na przebudowie ściany oskrzeli i ciągłym zwężeniu. Ta postać choroby częściej występuje u dorosłych.

Objawy astmy nasila palenie tytoniu i wdychanie dymu, a także zanieczyszczenie powietrza, wdychanie silnych substancji zapachowych (zwłaszcza oparów farb) i konserwanty stosowane w pożywieniu. Astmę mogą wywołać także częste przeziębienia i infekcje wirusowe. Atak może pojawić się również po zażyciu aspiryny lub innego niesteroidowego leku przeciwzapalnego, np. ibuprofenu. Niektóre leki mogą nasilić objawy astmy. Są to głównie beta-blokery i leki stosowane w nadciśnieniu oraz chorobie wieńcowej. Astmę może wywołać także stres lub silne emocje, a także wysiłek fizyczny wykonywany, gdy powietrze jest zimne i suche.

Astmę rozpoznaje się przede wszystkim na podstawie objawów (wywiad lekarski). Badaniem pomocniczym jest spirometria, czyli ocena objętość powietrza wydychanego i wdychanego do płuc zarówno w trakcie spokojnego, jak i silnego oddechu. W ciężkim stadium choroby wykonuje się gazometrię - badanie przeciwciał, które jest podstawą podejrzenia astmy wywołanej alergią. Zaleca się także wykonanie testów alergicznych - pomogą wykluczyć z otoczenia alergeny, wywołujące najsilniejsze objawy.

W naszych ośrodkach stosujemy leczenie astmy ozonem. Podajemy ozon w dawkach i częstotliwości ustalonej na podstawie autorskiej metody leczenia astmy Dr Dariusza Siwika. Terapia na początku prowadzi do wydłużenia okresów między nawrotami duszności, świszczącego oddechu i kaszlu, aż do całkowitego ustąpienia objawów.